Model indywidualnej przestrzeni informacyjnej w procesie badawczym – wstępne założenia

Ewa Głowacka
Instytut Informacji Naukowej i Bibliologii, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Mirosław Górny
Instytut Językoznawstwa, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Małgorzata Kisilowska1
Instytut Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych, Uniwersytet Warszawski

Zbigniew Osiński
Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Abstrakt

Cel/teza: wprowadzenie indywidualnej przestrzeni informacyjnej (IPI) jako konstruktu metodologicznego w badaniach procesów informacyjnych.

Koncepcja/metody badań: przyjęto założenie, że każdy użytkownik informacji działa w obrębie swojej przestrzeni informacyjnej, która jest wynikiem oddziaływania trzech sfer: zespołu umiejętności i doświadczeń informacyjnych użytkownika, zespołu jego świadomości informacyjnej (czyli m.in. postaw, uprzedzeń i przekonań związanych z działalnością informacyjną, ujawniających się w trakcie realizacji zadania informacyjnego) i rzeczywistej dostępności infrastruktury informacyjnej.

Wyniki i wnioski: cyfryzacja humanistyki jest istotnym czynnikiem kształtującym indywidualną przestrzeń informacyjną. Wykorzystanie modelu IPI może ułatwić wyjaśnienie mechanizmów zmian zachodzących pod wpływem rozwoju technologii informatycznych w procesach informacyjnych.

Zastosowania praktyczne: konstrukt IPI może być stosowany w badaniach zmian zachowań informacyjnych oraz czynników je kształtujących wśród różnych kategorii użytkowników.

Słowa kluczowe

Humanistyka cyfrowa. Indywidualna przestrzeń informacyjna. Infrastruktura informacyjna. Świadomość informacyjna.

Otrzymany: 29 czerwca 2015. Zrecenzowany: 8 listopada 2015. Zaakceptowany: 30 grudnia 2015.

1. 1. Wprowadzenie

Pojawienie się pojęcia indywidualnej przestrzeni informacyjnej (IPI) ma związek z gwałtownym różnicowaniem się infrastruktury informacyjnej, z jej globalizacją i ostatecznie z kurczeniem się roli, jaką odgrywała dotąd biblioteka akademicka w działalności naukowej. Badacz zmuszony do korzystania z nowego typu systemu informacyjnego, w którym biblioteka jest tylko jednym z elementów, podejmuje liczne działania, nie mając na ogół pewności czy są one właściwe i wystarczające z punktu widzenia jego potrzeb informacyjnych. Analiza tych działań wymaga nowych narzędzi, a w istocie nowego podejścia. Stąd, jak się wydaje, wielu badaczy procesów informacyjnych zwróciło uwagę na koncepcję przestrzeni informacyjnej. Jednak bardzo często pojęcie to pozostawało tylko efektownym określeniem, stwarzającym pretekst do zbudowania kolejnej definicji i poprowadzenia na tej kanwie obszernych rozważań. Natomiast samo zastosowanie pojęcia przestrzeni informacyjnej w praktyce badawczej okazało się, jak dotąd, niewiele znaczące. Jednak koncepcja indywidualnej przestrzeni informacyjnej ma pewne zalety metodologiczne i jej wykorzystanie w badaniach procesów informacyjnych może pomóc w porządkowaniu zagadnień, nie mówiąc już o tym, że pozwala przyjąć nowy punkt widzenia na problem zachowania badacza w obrębie infrastruktury informacyjnej.

Regulamin usługi SMS www.sbp.pl/sbp/regulamin#SMS
W przypadku nieotrzymania SMSa zwrotnego z treścią prosimy zgłosić reklamację na adres: reklamacje@avantis.pl
W innych przypadkach: redakcja.portal@sbp.pl