„Bezpieczna biblioteka” ruszyła!

W dniu 29 maja 2025 roku odbyło się inauguracyjne spotkanie uczestników projektu.

Celem webinarium było:

• zapoznanie uczestników z harmonogramem projektu i zespołem trenerskim,
• przedstawienie wyników wstępnej diagnozy w postaci ankiety,
• omówienie założeń programowych dotyczących szkoleń i pracy projektowej,
• integracja uczestników poprzez ćwiczenia interaktywne i wymianę doświadczeń.

Spotkanie poprowadzili:

Aldona Zawałkiewicz – dyrektorka Biura Zarządu Głównego SBP, koordynatorka projektu, oraz dr Łukasz Wojciechowski – ekspert ds. bezpieczeństwa cyfrowego, trener
 i współkoordynator projektu.

Aldona Zawałkiewicz, otwierając spotkanie, podkreśliła rangę projektu jako odpowiedzi na realne potrzeby zgłaszane przez środowisko dyrektorskie bibliotek. Zwróciła uwagę na wysokie zaangażowanie uczestników – niemal wszyscy wypełnili wstępną ankietę diagnozującą poziom gotowości bibliotek do reagowania na sytuacje zagrożenia.

Dr Łukasz Wojciechowskizaznaczył, że projekt odnosi się do aktualnych, istotnych wyzwań, przed którymi staje kadra zarządzająca bibliotekami – zarówno w zakresie konfliktów interpersonalnych i zjawiska mobbingu, jak i bezpieczeństwa cyfrowego. Podkreślił praktyczny charakter przedsięwzięcia i jego główny cel: wyposażenie uczestników w gotowe procedury i narzędzia ułatwiające reagowanie na sytuacje kryzysowe.

W dalszej części spotkania zaprezentowano zespół ekspertów prowadzących szkolenia w ramach projektu:

• dr Monika Baryła-Matejczuk – psycholożka, specjalistka w zakresie psychoprofilaktyki i wysokiej wrażliwości, prowadząca szkolenie dotyczące mobbingu i konfliktów interpersonalnych,
• Jerzy Woźniakiewicz – dyrektor instytucji kultury, trener i specjalista w zakresie bezpieczeństwa fizycznego, w tym procedur antykryzysowych i reagowania na sytuacje ekstremalne,
• dr Łukasz Wojciechowski – ekspert ds. bezpieczeństwa cyfrowego i ochrony danych osobowych, autor licznych procedur dla instytucji kultury, wieloletni trener SBP.

Wszyscy członkowie zespołu szkoleniowego posiadają zarówno bogate doświadczenie akademickie, jak i praktyczne – współpracowali z bibliotekami, tworzyli narzędzia zarządcze oraz prowadzili specjalistyczne szkolenia dla instytucji kultury.

Kolejnym istotnym elementem spotkania było omówienie wyników wstępnej ankiety diagnozującej potrzeby i wyzwania stojące przed uczestnikami projektu. Analizę przeprowadził dr Łukasz Wojciechowski, który podsumował kluczowe obserwacje i tendencje ujawnione w badaniu. Wyniki wskazują na pewne braki systemowe, a zarazem potwierdzają zasadność realizacji projektu „Bezpieczna biblioteka”. Z najważniejszych danych wynika, że:

• niemal połowa respondentów doświadczyła w swoich bibliotekach sytuacji kryzysowych, takich jak agresja ze strony użytkowników, ewakuacje czy wypadki losowe,
• ponad 60% instytucji nie posiada formalnych procedur zarządzania kryzysowego lub pracownicy nie są ich świadomi,
• 25% ankietowanych wskazało, że doświadczyło mobbingu, a kolejne 20% było jego świadkami,
• aż 60% uczestników wyraziło zainteresowanie tematyką cyberbezpieczeństwa oraz potrzebą wdrożenia odpowiednich procedur,
• większość oceniła swoją wiedzę z zakresu bezpieczeństwa jako przeciętną; jedynie 13% uznało ją za bardzo dobrą.

W części interaktywnej uczestnicy wzięli udział w ćwiczeniach integracyjnych, m.in.:

• lokalizowali się na mapie Polski, co zobrazowało szeroki zasięg projektu,
• wypowiadali się na temat motywacji do udziału w projekcie – najczęściej wskazywano potrzebę uzupełnienia wiedzy, chęć wzmocnienia kompetencji oraz potrzebę budowania sieci kontaktów,
• brali udział w ćwiczeniu dotyczącym doświadczeń zawodowych – wskazywano m.in. trudne rozmowy z pracownikami, brak gotowych planów awaryjnych, przypadki wypalenia zawodowego oraz potrzebę wsparcia i poprawy komunikacji wewnętrznej.

Kolejnym elementem spotkania było przedstawienie terminarza planowanych działań szkoleniowych. Zapowiedziano, że w ramach projektu odbędą się trzy szkolenia online:

1. 11 czerwca – szkolenie z zakresu mobbingu i konfliktów (prowadzenie: dr Monika Baryła-Matejczuk),
2. 24 czerwca – szkolenie z zakresu bezpieczeństwa cyfrowego (prowadzenie: dr Łukasz Wojciechowski),
3. 26 czerwca – szkolenie z zakresu zarządzania kryzysowego (prowadzenie: Jerzy Woźniakiewicz).

Od 15 lipca do 15 października uczestnicy będą pracować w zespołach nad praktycznymi projektami – zestawami procedur możliwych do wdrożenia w bibliotekach. Opracowane rozwiązania zostaną opublikowane na stronie projektu oraz omówione podczas spotkania podsumowującego.

Całość działań wspierana będzie technicznie przez platformę Moodle, gdzie udostępnione zostaną nagrania spotkań, materiały szkoleniowe oraz narzędzia pracy zespołowej. Uczestnicy wyrazili zgodę na udostępnienie adresów e-mail, co ułatwi komunikację i współpracę w grupach projektowych.

Spotkanie przebiegało w atmosferze otwartości, zaangażowania i wzajemnego zaufania. Uczestnicy włączali się w dyskusję, wykazując gotowość do współpracy i refleksji. Wypowiedzi na temat potrzeby „wzmocnienia”, „sieciowania” czy „strategicznego myślenia” unaoczniły dojrzałość i wysoką świadomość zawodową kadry dyrektorskiej bibliotek uczestniczącej w projekcie.